2011-06-07

Droga Bóstw

Charakteru japońskiego świętowania nie da się ukazać nie przybliżając choćby z zarysie podstawowych założeń Shintō...

Shintō (神道), czyli droga bóstw zakłada, że Japonia jako jedyny kraj na świecie została stworzona przez niebiańskie bóstwa, dlatego też jedynymi wyznawcami tej religii jest wybrany przez bóstwa naród japoński. Wierzenia Shintō nie mają wspólnego kanonu, organizacji, założycieli, proroków, świętych ani nawet świętych ksiąg. Jest to politeistyczna wiara przypominająca raczej wiarę starożytnych Greków czy Rzymian lub nawet pogańskie tradycje naszych przodków niż większość znanych nam religii w krajach rozwiniętych.

Powstała na skutek przenikania się wierzeń ludów napływających przez wieki do Japonii, można w niej wyróżnić praktyki zarówno z czasów nawet prehistorycznych jak i wpływ modnych obecnie sekt, do wyznawania których przyznaje się ok. 200 mln Japończyków. Decydujący wpływ na obecny kształt Shintō miały taoizm, buddyzm, konfucjanizm, a od XVII w. także chrześcijaństwo za sprawą europejskich misjonarzy.

Do 1945 r. Shintō było religią państwową. Obecnie znaczącą rolę odgrywa konstytucyjna gwarancja rozdziału religii od państwa, nie znaczy to jednak, że statystyczny Japończyk podległ sekularyzacji. Wręcz odwrotnie.... Zachowują obyczaje polegające na uczestniczeniu w matsuri, obwieszczaniu bogom zawarcia małżeństwa czy narodzin dziecka.

Modlitwy Shintōistyczne mają charakter osobisty. Ograniczają się najczęściej do wizyt w świątyniach w celu złożenia prośby o udany egzamin, małżeństwo, narodziny dziecka, podróż czy o powodzenie w interesach. Nie istnieje ustalony tekst modlitwy, każdy więc modli się po swojemu, możne również wypowiedzieć ją w myślach. Modlący się nie wchodzą najczęściej do sali nabożeństw. Modlitwa polega na przywołaniu duchów poprzez pociągnięcie grubego sznura od dzwonu, dwukrotnym klaśnięciu w dłonie, ukłonie i ponownym klaśnięciu w dłonie. Towarzyszy jej wrzucenie drobnego pieniążka do skarbonki umieszczonej przed budynkiem świątyni. Obok świątyń o znaczeniu ogólnonarodowym, istnieją świątynie poświęcone kultowi popularnego bóstwa jak Inari (bóstwo urodzaju ryżu) oraz świątynie poświęcone wyłącznie bóstwu lokalnemu. Poszczególne świątynie działają niezależnie od siebie, ale należą zazwyczaj do Stowarzyszenia Świątyń Shintōistycznych.

Na kapłanów nie zostają nałożone większe ograniczenia, zakazy czy nakazy. Religia zakłada, że należy używać życia z wszelkimi jego przyjemnościami ^^ jak jedzenie i picie. Jedynym istotnym wymogiem jest utrzymanie czystości.

Na ogół bóstwa shintoistyczne maja bliżej nie sprecyzowany wygląd, a jeżeli pojawiają się w malarstwie czy rzeźbie, to są to indywidualne wyobrażenia poszczególnych artystów. Chramy shintoistyczne w zasadzie unikają przedstawień plastycznych.

Najważniejszym bóstwem opiekuńczym Japonii jest bogini Niebios i Słońca Amaterasu (天照 Świecąca na niebie), narodzona z lewego oka boga Izanagi'ego i wyznaczona przez niego do panowania na Wysokiej Równinie Niebios. Jedno z Trojga Szlachetnych Dzieci. Siostra Tsukuyomi i Susanō. Amaterasu zesłała na ziemię swojego wnuka Ninigi, który dał początek (poprzez swego praprawnuka Jimmu) japońskiemu rodowi cesarskiemu. Bogini wyposażyła Jimmu  w insygnia władzy - klejnoty, spiżowe zwierciadło i miecz. Nie ma żadnych dowodów historycznych na istnienie tego cesarza, jednakże powszechnie utrzymuje się, iż ww. przedmioty przechowywane są w wewnętrznej części świątyni Ise, do której nie ma wstępu żaden zwykły śmiertelnik.




Tsukuyomi albo Tsukiyomi (月讀 Duch Przywołujący Księżyce) jest bogiem Księżyca zrodzonym z prawego oka Izanagi'ego. Jedno z Trojga Szlachetnych Dzieci. Brat Amaterasu i Susanō. Jest bohaterem tylko jednego opowiadania. Zgodnie z jego treścią Tsukuyomi został pewnego razu wysłany przez Amaterasu na ziemię, aby służyć bogini żywności Toyouke. Ta dowiedziawszy się o wizycie gościa z niebios postanowiła go szczodrze ugościć. Zwracając twarz w stronę lądu wyrzuciła ze swych ust ryż, następnie zwracając się w stronę morza wydała ryby, wreszcie patrząc w kierunku gór wypluła zwierzęta i ptactwo. Tsukuyomi wpadł we wściekłość i zabił ją widząc, że Toyouke chce go nakarmić rzeczami, które zwymiotowała. Gdy dowiedziała się o tym Amaterasu, rozwścieczona zabroniła bratu pokazywać się jej kiedykolwiek na oczy, dlatego też obydwa ciała niebieskie (słońce i księżyc) nie pojawiają się jednocześnie na niebie.

Susanō (須佐之男命, 建速須佐之男命 Mąż Zsyłający Opady Wywołane Jego Potężnym Kichaniem) dziki z wyglądu i charakteru bóg Wiatru i Burzy. Zrodzony z nosa Izanagi'ego. Jedno z Trojga Szlachetnych Dzieci. Brat Amaterasu i Tsukuyomi. Długi cykl mitów "Świętych Ksiąg" mówi o antagonizmach między nim a jego siostrą Amaterasu. Za obrażenie bogini skazany na banicję z Wysokiej Równiny Niebios. Zszedł na ziemię w Izumo. Zabijając ośmiogłowego potwora, ocalił życie pięknej Kushiina'dzie, z którą się następnie ożenił i spłodził syna Ōkuninushi'ego. Przekazał władzę nad rejonem Izumo synowi, a sam się usunął. Czczony bardzo często jako bóstwo Morza w licznych chramach na terenie całej Japonii.

Susanō walczący ze smokiem na obrazie Utagawy Kuniyoshiego (1797-1861)

Jednym z najważniejszych świętych miejsc jest świątynia w Ise. Raz w roku powracają tam ponoć wszystkie bóstwa (神 kami). To także miejsce kultu cesarza i jego rodziny.

3 komentarze:

Anonimowy pisze...

Historyjka bardzo mi się podoba :D

Anonimowy pisze...

I pluje ryżem... dobre to :D

Rafioza pisze...

Przyjemnie się czyta, gdy jest się fanem "Naruto", gdzie większość tych bóstw została przedstawiona jako sztuki klanu Uchiha :D